‘Bal en stok’-model van benzeen
- Vervaardiger: Friedrich August Kekulé (onderzoeker)
- Datering: ca. 1865
- Plaats: Gent, België
- Collectie: Geschiedenis van de Wetenschappen
Wie is Friedrich August Kekulé?
De Duitse chemicus Friedrich August Kekulé (1829-1896) dankt zijn roem aan de kleurloze vloeistof benzeen. Van 1858 tot 1867 was hij hoogleraar organische en anorganische chemie aan de Gentse universiteit. In die periode ontdekte hij dat de waterstof- en koolstofatomen in benzeen gerangschikt zijn volgens een hexagonale ringstructuur. Deze ontdekking heeft een ware revolutie teweeg gebracht in de structurele organische chemie.
Wat is benzeen?
Benzeen is een kleurloze vloeistof die kookt bij 80°C. De stof is erg brandbaar en kankerverwekkend, maar heeft wél een aangename geur. Benzeen bestaat uit zes koolstof- en zes waterstofatomen (C6H6). Sinds de ontdekking in 1825 door Faraday bleef het echter gissen naar de manier waarop de atomen met elkaar verbonden zijn. Kekulé bedacht in 1865 de hexagonale ringstructuur: een zeshoek met wisselende enkele en dubbele bindingen.
Hoe kwam Kekulé op het idee van een ringstructuur?
Kekulé zou tijdens zijn verblijf in Gent, dommelend voor de open haard, zijn inspiratie voor de ringstructuur gehaald hebben uit een droom waarin hij een slang in haar staart zag bijten.
Waarom is deze ontdekking revolutionair?
Met zijn inzicht dat koolwaterstoffen niet noodzakelijk een lineaire structuur hebben, legt Kekulé de basis voor een heel nieuwe tak binnen de scheikunde: de aromatische chemie. Hij wordt zelfs algemeen beschouwd als de vader van de structurele organische chemie. Zijn bevindingen vormden ook de wetenschappelijke basis voor de extreem snelle groei van de Duitse chemische industrie, en in het bijzonder de kleurstoffenindustrie, gedurende de laatste decennia van de 19de eeuw.
