Het GUM is dicht op woensdagen, de Plantentuin is wel open.
Vorige pagina

Vuurspuwermasker

De West-Afrikaanse Senufo classificeren de wereld in twee grote entiteiten: natuur en cultuur. Wanneer één van de twee de overhand krijgt, ontstaat er chaos. Dat kan gebeuren wanneer iemand in het dorp overlijdt. De Senufo geloven dat zijn geest (natuur) dan blijft rondzwerven op plaatsen waar hij veel kwam. Alleen leden van het Wabele-mannengenootschap hebben de kracht om de geest weg te leiden en de orde te herstellen. Ze voeren daarvoor complexe rituelen (cultuur) uit terwijl ze deze afschrikwekkende maskers dragen. Die heten kponyugo, letterlijk ‘begrafenishoofd’.
  • Datering: voor 1938 (verzameld tijdens de Ivoorkustexpeditie, 1938-1939)
  • Plaats: Kovro, regio Korhogo, Ivoorkust, Afrika
  • Herkomst: Senufo-Tiembara
  • Andere benaming: Poniugo, Wabele of Wanyugo
  • Collectie: Etnografie
Ontdek dit object in detail
De West-Afrikaanse Senufo classificeren de wereld in twee grote entiteiten: natuur en cultuur. Wanneer één van de twee de overhand krijgt, ontstaat er chaos.

Wie zijn de Senufo?

De Senufo zijn een bevolkingsgroep die leeft in het noorden van Ivoorkust, het zuiden van Mali en het oosten van Burkina Faso. Ze bestaan uit vijftien kleinere groepen die allemaal een variant van de Senufo-taal spreken.

Wat is een vuurspuwermasker?

Het vuurspuwermasker (Poniugo-, Wabele- of Wanyugo-masker) stelt een mythisch wezen voor; een mix van krachtige dieren die verwijzen naar de krachten van de wildernis. Deze krachten spelen een magische rol in de mannengenootschappen van de Senufo. Ingewijden zetten deze maskers op het hoofd tijdens begrafenis- en initiatierituelen.

Waarom maken de Senufo maskers?

De Senufo geloven dat de geest van een dode blijft rondhangen op plekken waar hij/zij vaak kwam. Een dwalende geest kan de gemeenschap kwaad doen. Daarom moeten leden van het Korobla- of Wabele-mannengenootschap deze detecteren en verdrijven. De maskers helpen hen daarbij. Al dansend roepen de maskerdragers geesten van goden, voorouders en woudgeesten op. Zij nemen bezit van het masker en de danser. Vervolgens dansen ze schreeuwend rond de dode en verdrijven ze de kwade geest.

Hoe komen deze maskers in de collectie van het Gents Universiteitsmuseum?

Albert Maesen (1915-1992), een onderzoeker van Afrikaanse kunst, verzamelde dit masker tijdens de Ivoorkustexpeditie in 1938-1939.

Gerelateerde objecten

Met steun van

Vlaanderen Verbeelding Werkt Logo De Nationale Loterij Logo De Standaard Logo