Penisplant in bloei in Gentse Plantentuin
UPDATE: DE BLOEM IS INTUSSEN UITGEBLOEID
Er komt toch nog een Reuzenaronskelk (Amorphophallus titanum) in bloei in de Serres van de Plantentuin. Deze uitzonderlijke plant, beter bekend als Penisplant of Lijkenplant, begint pas na 10 jaar te bloeien. Daarna komt de plant iets regelmatiger (om de drie jaar) tot bloei. Deze bloem, met de naam Elise, stond laatst in bloei in 2019. Dus ze komt al vrij snel weer een kijkje nemen.
De Gentse Plantentuin heeft de voorbije jaren al enkele keren het geluk gehad om een penisplant in bloei te mogen tonen. De bloemen zijn altijd een grote publiekstrekker. Niet in het minst omdat ze ook behoorlijk penetrant geuren op het hoogtepunt van hun bloei.
Dit exemplaar leek eerst ietwat van ‘een kleintje’, in vergelijking met de klepper die momenteel in bloei staat in de Plantentuin van Meise. Maar, zoals je in de expo ‘PHALLUS. Norm & Vorm’ ontdekt: ‘Size doesn’t matter’.
Ondertussen is Elise toch 170 cm hoog geworden. Ze heeft dus in de laatste dagen nog een serieuze groeispurt ingezet. Sinds vrijdagnamiddag is ze aan haar bloei gestart. Je kan haar ontwikkeling op de voet volgen in de serres van de Plantentuin tijdens de openingsuren en via de livestream op onze website.
Het GUM hoopte al even op de bloei van een Penisplant in het kader van de bijzondere expo PHALLUS. Norm & Vorm. Zo'n bloei kondigde zich niet aan voor dit jaar. De komst van Elise is een grote verrassing.
Bedreigde stinkerd met een verhaal
Vijftien jaar geleden ontving de Plantentuin enkele kiemplantjes van de beroemde Reuzenaronskelk (Amorphophallus titanum), opgekweekt uit vruchten die vanuit Sumatra waren opgestuurd.
Sedert een vijftal jaren komen deze planten regelmatig in bloei. De levenscyclus verloopt met rustperiodes. Bij iedere rustfase wordt de knol uit de grond gehaald, gemeten, gewogen, ontsmet, en dan terug in een grotere pot geplaatst. Na een aantal weken of maanden komt dan één nieuw blad te voorschijn, dat gedurende een aantal maanden blijft leven. Door fotosynthese slaat de knol suikers op, waardoor die tijdens elke groeifase in gewicht verdubbelt.
Na enkele dagen zien we een ongewone vorm uitgroeien, anders dan bij de gewone bladeren. Ons ‘Titaantje’ bloeide voor het eerst in 2016, maar de bloeikolf ontwikkelde zich niet volledig. We zijn benieuwd of dit nu wel het geval zal zijn.
Avondbloeiers
De bloei van de Reuzenaronskelk verloopt over twee avonden. De eerste avond bloeien de vrouwelijke bloemetjes, de tweede avond de mannelijke. Deze bloemen zijn echter verborgen door het grote paarse schutblad (spatha) die de onderste helft van de bloeikolf omgeeft.
Zoals veel soorten uit deze familie laat de Reuzenaronskelk zich bestuiven door vliegen. Voor het aantrekken van deze bestuivers produceert de bloeikolf een doordringende stank, die vaak wordt beschreven als de geur van rottende vis. Om deze geur beter te verspreiden produceert de plant warmte. Tijdens de bloei wordt de warmteproductie met een infraroodcamera gevolgd.
Een mythische plant
De Reuzenaronskelk is een bewoner van het tropisch regenwoud. Door houtkap en aanleg van olieplantages wordt de soort in zijn oorsprongsgebied (Sumatra) bedreigd. Lokale boeren hebben schrik voor de plant, die volgens een mythe gevaarlijk zou zijn. Hierdoor vernietigen ze de planten op hun akkers.
Gelukkig overleeft de Reuzenaronskelk wel in veel botanische tuinen, waar hij regelmatig in bloei komt.
De Gentse Plantentuin werkt, onder meer door ondersteuning van het Fonds Gabriëlle De Waele, mee aan de bescherming van bedreigde planten. Meer info over het fonds Gabriëlle De Waele vind je via deze link.
